دیوان بین المللی دادگستری و تعهدات ‏ ‏erga omnes

دیوان بین المللی دادگستری به عنوان رکن اصلی قضایی ملل متحد تاکنون به قضایای گوناگون رسیدگی کرده و آرای مختلفی اعم از ترافعی یا مشورتی صادر کرده است. این آرا از جنبه های مختلف چه برای طرفین موضوع و چه برای تمامی تابعان حقوق بین الملل واجد اهمیت می باشد. دیوان بین المللی دادگستری در آرای صادره خود گاهی به مفاهیمی نو اشاره کرده است که در ساختار نظام حقوق بین الملل دارای ارزش خاصی هستند. تحلیل آرا و نظرات دیوان درخصوص این مفاهیم به طور خاص و درخصوص حقوق بین الملل به طور عام به ما کمک می کند تا ماهیت مفاهیم را بهتر شناخته و ارزیابی بهتری از حقوق بین الملل و مجموعه قواعد آن داشته باشیم. یکی از مهم ترین مفاهیم حقوق بین الملل که تاکنون توسط دیوان بین المللی دادگستری مطرح شده، مفهوم تعهدات erga omnes می باشد. دیوان جدای از طرح این مفهوم، تلاش کرده تا در رویه خود، حد و حدود و دامنه آن را نیز مشخص نماید. مفهوم تعهدات erga omnes را می توان به تعهدات دولت ها در قبال جامعه بین المللی در کل معنی کرد. هدف این پژوهش، بررسی نقش دیوان بین المللی دادگستری در ارائه و تکوین این مفهوم مربوط به نظم عمومی بین المللی می باشد. در این راستا در ابتدا سابقه طرح این مفهوم در رویه دیوان یعنی قضیه بارسلونا تراکشن مطرح خواهد شد. سپس مسائل ماهوی مربوط به مفهوم تعهدات erga omnes باتوجه به آرای دیوان و همچنین نظریه های مطروحه مورد بررسی قرار خواهد گرفت. به این منظور ویژگی تعهدات مذکور، رابطه آن با قواعد آمره، اثر حقوقی این دسته از تعهدات و نقش دیوان در این زمینه در ارتقای نظم عمومی بین المللی به عنوان مسائل ماهوی مطرح می گردد.